လည်တောင့်အင်

တစ်ခုတည်းသော လည်နှုန်းနှင့် တစုတဝေးတည်း လည်ပတ်မှု (solid-body roation) ဖြစ်နိုင်ဖွယ် ဒြပ်သားစုတခုခု၏ လည်တောင့်အင် (တမ်းပလိတ်:Lang-en) ဆိုသည်မှာ - ၎င်းဒြပ်သားစုအဖို့ လည်နှုန်းပြောင်းနှုန်း (angular acceleration) $\mathit{\alpha }$ တခုခု ဖြစ်ပေါ်အောင် ၎င်းအပေါ် သက်ရောက်ရမည့် လည်အား (torque) ပမာဏ၊ ဟူသည့် အချိုးအစားမျိုး ဖြစ်၍၊ လည်တောင့်အင် $I$ ဟူသော တိုင်းဖွယ် မည်မျှ များသည်က ၎င်းဒြပ်စု လည်ခြင်း ပြုရန်၊ ပြောင်းရန် သုံးရမည့် အားပမာဏ များမည်မျိုး ဟု နားလည်ယူနိုင်၏။
မျဉ်းဖြောင့်ရွေ့လျားမှု (Linear Motion) ၌ ဒြပ်(mass)က အဖြောင့်အတိုင်း အလျင်ပြောင်းနှုန်း (linear acceleration) ကို ဆန့်ကျင်ခုခံမှု အင်နားရှားသဘောအဖြစ် ရှိခဲ့သည့် နည်းတူ စက်ဝိုင်းပုံ ရွေ့လျားမှု၌ လည်တောင့်အင်(moment of intertia) က လှည့်လည်နှုန်း (angular accelaration) ကို ဆန့်ကျင်ခုခံမှု ပမာဏ ဖြစ်တော့၏။

သင်္ချာ

ဖိုင်:25. Ротационен стол.ogv

$I=m\Vert 𝐫{\Vert }^2$

• $I$ က လည်မွှတ်ဖွ​ယ် ​ဒြပ်ထု၏ လည်တောင့်အင် (moment of intertia)။ စံယူနစ်မှာ $kg\cdot m^2$
• $m$ က ​ဒြပ်ထုပမာဏ။ စံယူနစ်မှာ $kg$ (ကီလိုဂရမ်)
• $\Vert 𝐫\Vert$ က (ဗဟိုဆန့်) တည်နေရာ အကွာအဝေး ဗှတ်တာ၏ ပမာဏရင်း။ စံယူနစ်မှာ $m$ (မီတာ)